Een helleborus is een plant die gemakkelijk te kweken is en daarnaast niet veeleisend is. Ze zien er goed uit van januari tot mei, zelfs als hun zaad is uitgehard, blijven hun kelkblaadjes mooi en worden ze uiteindelijk groen. Het gebladerte is krachtig en groenblijvend, en bij sommige van de nieuwe hybriden zijn de gemarmerde bladeren net zo mooi als de bloemen. Tijd dus om te kijken hoe een helleborus verzorgen en snoeien werkt.
Helleborussen zijn typisch bosrandplanten. Ze gedijen in rijke, vochtvasthoudende grond, maar hebben het moeilijk in drassige en natte omstandigheden. De meesten verdragen zowel de volle zon als bijna volledige schaduw. Ze lenen zich voor informele aanplant, en zijn perfecte partners voor vroeg bloeiende voorjaarsbollen, pulmonaria’s en groenblijvende varens. De kleuren van hun kelkblaadjes zijn divers, van het zachtste grijs tot bleek abrikoos, en van bladgroen tot het diepste zwart of puur wit. Ze kunnen gestreept of gevlekt zijn en bijna allemaal hebben ze methoden ontwikkeld voor een succesvolle voortplanting.
Er zijn minder bestuivers in de buurt als Helleborus in bloei staat, maar de bloemen dragen rijke nectar en veel stuifmeel, waardoor ze meteen een hit zijn voor hongerige hommels. De meeste helleborussen hebben naar beneden gerichte bloemen. Dit beschermt niet alleen het stuifmeel tegen regen, maar biedt ook beschutting aan de insecten terwijl deze zich voeden. Een van de meest aanlokkelijke aspecten van het kweken van Helleborus is de manier waarop je met ze moet samenwerken. Helleborussen zijn ook geweldige snijbloemen: knip gewoon de bloemhoofdjes af en laat ze drijven in een ondiepe kom met water.
Waar helleborus planten?
Kweek helleborussen aan de voorkant van een border in de zon of in de volle of halfschaduw, afhankelijk van de soort die je kiest. Ze doen het het beste in vruchtbare, goed doorlatende grond, maar kunnen ook in potten worden gekweekt in een op leem gebaseerde compost. Eventueel kun je altijd nog bijvoeden met verschillende meststoffen.
Wanneer helleborus planten?
Helleborussen kunnen op elk moment van het jaar worden geplant, zolang de grond maar niet bevroren is. De meeste helleborussen worden te koop aangeboden als ze in bloei staan : van de late winter tot het vroege voorjaar, maar in de zomer vind je er misschien een in de koopjeshoek van een tuincentrum, die je zonder problemen kunt aanschaffen. Vergeet niet dat helleborussen, eenmaal geplant, er een hekel aan hebben om verplaatst te worden, dus vermijd ze te verplaatsen als je ze eenmaal hebt geplant!
Geschikt voor een meditatieve Zen-tuin
De Helleborus is ook geschikt als plant voor een Japanse Zen-tuin. Een Zen-tuin is vaak gevuld met zand, stenen en grind. Deze hebben niet veel planten maar de Helleborus komt er bijvoorbeeld wel eens in terug. Traditioneel zijn er overigens helemaal geen bloemen en planten in een Zen-tuin, behalve soms wat mos. Maar tegenwoordig wordt er wel eens wat ingezet, hoewel dus wel echt minimaal. De Zen-tuin wordt vaak gemaakt om een bepaalde rust te ervaren, om bijvoorbeeld bij te mediteren. Ze zouden worden gemaakt volgens traditioneel boeddhistische traditie waarbij ze onder andere een hulpmiddel voor de meditatie kunnen zijn. De Zen-tuin dien je dan ook met aandacht, of ook wel mindful in te richten.
Meer informatie over een Zen-tuin en hoe die voor meditatie wordt gebruikt op meditatieinstituut.nl.